Zagraj to jeszcze raz Sam II

Cześć.

Zapewne wielu z Was, czytając poprzednią część cyklu zastanawiało się nad jego celem. W sensie – są to scenariusze, które na rynku funkcjonują od tak dawna, że można już dostać je tylko w drugim obiegu. Spokojnie – do rzeczy nowszych dojdziemy później.
Po co zajmuję się tą archeologią? Z paru przyczyn. Po pierwsze – są to rzeczy o których pisało się ładnych parę lat temu, a nie każdy RPGowiec musi być na tyle stary, żeby pamiętać to i tamto. Poza tym – te kilka(naście) lat temu, to się na RPGa inaczej patrzyło.
I jeszcze jedno – o tych scenariuszach się pamięta. One wciąż funkcjonują. Na forum PEGa ludzie gadają niekiedy o starych scenariuszach do Hell on Earth (jakieś też się tu kiedyś pojawią), Fantasy Flight Games sięgało po legendę Wewnętrznego Wroga, by wypimpować swoją kolejną kampanię – a na forum wydawcy okazało się, że ludziska nie chcą kolejnej kampanii, chcę przerobienia starego Wewnętrznego Wroga na mechanikę trzeciej edycji. Po ilu latach? Po ćwierćwieczu? Dla mnie to dowód, że warto o nich gadać.
A co tam, powspominajmy razem.

Będą Spoilery!

Wewnętrzny Wróg jako kampania – mam z nią wielki problem. Z jednej strony bardzo lubię część jej scenariuszy (pierwszą trójcę w szczególności, ale Kislev też fajnie wyszedł w prowadzeniu) i jest w niej parę naprawdę wyrąbanych pomysłów. Ale jako kampania nie działa – bo o nic w niej nie chodzi. Nie ma jakiejś nici wydarzeń, poszczególne tomy istnieją jakby w oderwaniu od siebie. Żaden z niesłychanie ważnych, wielkich wątków wprowadzonych w dowolnym tomie kampanii nie doczekał się fajnej kontynuacji w kolejnych. Nawet kult Purpurowej Dłoni – niby się pojawia, niby jeden z bohaterów zostaje wzięty za jego członka, ale nic z tego nie wynika, nawet jeśli w czwartej części walczymy z jakąś fiszą kultu.
Rozumiem czemu tak jest - każdy z poszczególnych scenariuszy składających się na kampanię miał być w stanie wybronić się jako osobny byt. Jasne. Ale kampania na tym cierpi, a poza tym – da się lepiej to zrobić, co widać na przykładzie drugoedycyjnych Ścieżek Przeklętych, gdzie poszczególnym scenariuszom składowym nie idzie mierzyć się z Cieniami nad Bogenhafen, czy Śmiercią na Rzece Reik, ale jako kampania funkcjonują lepiej.

Okej, to rozbijmy to sobie na poszczególne suplementy.

Wewnętrzny Wróg – W zasadzie dodatek koncentruje się na liftingu pierwszej edycji Warhammera. Więcej informacji o Imperium, więcej o samym Sigmarze (który w końcu okazał się ważniejszy niż jakaś, za przeproszeniem, Esmeralda), trochę informacji o ziołach (z tego korzystałem mniej, by nie rzec wcale).
Ale mamy tu i przygódkę – o wdzięcznym tytule Pomylona Tożsamość. To stosunkowo prosty scenariusz – jeden z bohaterów zostaje wzięty za ważnego członka kultu Purpurowej Dłoni jadącego po odbiór niebotycznie wysokiego spadku i w związku z tym bohater ten ma zwiększone szanse na zgon. Proste? A jakże! Fajne? A wiesz, że nawet? Dodatkowo zostaje później oskarżony o mord popełniony w Altdorfie. Szkoda tylko, że kapitalny, dający ogromne możliwości fabularne pomysł (czyli właśnie ta pomylona tożsamość) w toku kampanii jest zapominany – punkt karny dla autorów. Ogólnie myślmy o Pomylonej Tożsamości jak o miłej, wprowadzającej jednostrzałówce.


Cienie nad Bogenhafen (wybaczcie pisownię, ale nie chcę się bujać z umlautami) – bohaterowie odkrywają, że wprowadzone wcześniej wątki (pomylona tożsamość jednego z bohaterów, spadek czekający w Bogenhafen) urywają się jak film po kracie jaboli. Zaczynamy od zera.

W mieście trwa festyn, podczas którego bohaterowie przypadkiem wpadają na trop kultu Chaosu popularnego wśród wyższych sfer Bogenhafen. Scenariusz to głównie śledztwo, mordobicia tu niewiele, ale cośtam się znajdzie. 
Muszę przyznać, że Cienie to fajny, mocny scenariusz – festyn tworzy barwne tło, śledztwo jest miłe i dość logiczne (ale łatwo utknąć w jednym miejscu), a na końcu jest rytuał i demon. Dla mnie jako RPGowca przerywanie rytuałów wrednym kultystom jest już jak odruch Pawłowa. Widzisz podejrzane symbole i inkantujących kolesi w szatach i już łapska same się pchają do rzutów na inicjatywę.
Wszystko w tym scenariuszu jest niemal do bólu klasyczne – takie 100% Warhammera w Warhammerze. Teraz to w modzie są łysi fanatycy w power armorach (kapłani Sigmara, rozumiecie), ale w czasach pierdycji to był klasyk.


Śmierć na rzece Reik – jak przystało na tą kampanię, połączenie z Cieniami nad Bogenhafen jest słabe (by nie rzec żadne). Za to pojawiają się nawiązania do części pierwszej – ale na fabułę wpływu wielkiego nie mają, pełniąc jedynie rolę pobocznej przeszkadzajki.
Historia jest prosta – bohaterowie wchodzą w posiadanie łodzi rzecznej i na jej pokładzie przemierzają cały Reikland, by odnaleźć… no cóż, obiekt poszukiwań jest zmienny. Najpierw chodzi o Etelkę Herzen (złą czarodziejkę, koleżankę szefa kultu z Cieni… – co ciekawe, wątek powiązań Etelki z wyżej wymienionym nie jest istotnym elementem scenariusza), potem o magiczny klucz, a potem o wielki kawał księżyca Chaosu. A wszyscy wiemy, że te księżyce nie są zrobione z sera, a z zupełnie innej substancji.
Czeka nas kampania drogi (w zasadzie rzeki, ale rozumiecie co mam na myśli), do tego kilka mniejszych i jeden większy loch do spenetrowania, kilka zagadek do rozgryzienia i tony zabawy. Warta podkreślenia jest też swoboda bohaterów – cały Reikland przed nimi. A mimo to nigdy nie trafiłem na drużynę, która olałaby wątek poszukiwań.
Słuchajcie, moim zdaniem to najlepszy ze scenariuszy jaki kiedykolwiek opublikowano do Warhammera (którą to tezę powtarzam dość często). W moim osobistym rankingu scenariuszy do RPG ogółem też plasuje się w TOP 1. Straciłem już rachubę ile razy prowadziłem ŚNRR, ale kilkanaście.
Nie zawiódł nigdy.

Szara Eminencja - tradycyjnie już połączenie ze Śmiercią na Rzece Reik jest żadne.
Kurcze – ten scenariusz to totalna wydmuszka. Niby wspaniały, ambitny, doskonały, ma kapitalną okładkę i świetny tytuł, a w praktyce lipa.
Bohaterowie trafiają do Middenheim w czasie słynnego na cały Stary Świat corocznego karnawału. Klawo. Trafiają tam, by odkryć, że graf Todbringer nałożył niesprawiedliwy, straszny podatek – na nieludzi, magów i kapłanów. Autorzy zakładają, że nasza ekipa sama z siebie rzuci się, by walczyć z tym podatkiem i spróbuje urobić Todbringera, by go zmienił. Umówmy się – to nie jest tradycyjne działanie bohaterów Starego Świata, którzy zabijają czarnych rycerzy, więc i od podatku się wykręcą. Duża cześć graczy nie dostrzeże w tym nawet questa do zrobienia.
Potem bohaterowie przypadkowo poznają minstrela grafa i wspólnie postanawiają, że skoro sam Todbringer jest poza ich zasięgiem, to można przekonać tych, którzy wpływają na grafa… Czyli pobuszujemy sobie w wyższych sferach Miasta Białego Wilka. Tylko trzeba odkryć kto wpływa, a następnie go przekabacić – a większość popiera podatki, bo ktoś ma na nich haka. W praktyce gra robi się schematyczna – trzeba do NPCa dotrzeć (a każdy ma swój rozkład zajęć), wkraść się w jego łaski, dowiedzieć się kto, jego zdaniem, wpływa na grafa, rozwiązać jego problemy i do następnego NPCa. Fajnie wygląda to na papierze, ale wszyscy znani mi MG, którzy prowadzili Eminencję mówią, że wyszło to nudno. U mnie zresztą też bez szału.

Pomijam już jawną bzdurę historii w której kilkoro obszarpańców w tydzień łapie sztamę ze wszystkimi możnymi miasta i jeszcze za ich pomocą zmienia podatki. Już widzę demonologa II poziomu pijącego herbatkę z zasuszoną przyzwoitką córki grafa. Tak, to jest fikcja i plujemy na realizm, ale taka historia po prostu jest niezbyt wiarygodna.
I jeszcze coś – NPCów do urobienia jest ze dwudziestu (plus kilku, którzy wpływu na szefa nie mają, ale nie ma tego jak ocenić). Do tego inni BNi, niezwiązani z siecią wpływów na grafa, ale dalej ważni. MG w razie czego ma obrazki (i zawsze może zerknąć do podręcznika, wiec ma łatwiej), ale dam konia z rzędem temu graczowi, który to ogarnie.
Ale to wszystko to pół biedy. Powyższe stadium – czyli zaznajamianie się i urabianie nie ma wpływu na fabułę! Jest po nic, to oszustwo. Bujasz się z tym cztery sesje, a to czy ci się uda urobić grafa nie ma żadnego znaczenia! Bo spisek odkryje się niemal sam, Todbringer i tak otrząśnie się z letargu i do konfrontacji dojdzie tak czy inaczej.
No właśnie – konfrontacja. Bohaterowie stają naprzeciw ważnej fiszy kultu Purpurowej Dłoni. Skandal, że ten wątek nijak nie łączy się z innymi wątkami Purpurowej Dłoni rozsianymi w całej kampanii.
Jestem na nie.
Swoją drogą coś strasznego – piszę te słowa nie mając dostępu do domowej biblioteczki. Jestem w stanie wymienić z pamięci nazwiska 80% NPCów występujących w scenariuszu. A prowadziłem Szarą Eminencję raz, około 11-12 lat temu. Nerdoza padła mi na mózg.

Źle się dzieje w Kislevie - niigdy nie rozumiałem dlaczego jest to kolejna część kampanii (tzn. ja wiem czemu, tylko nie rozumiem). Dużo lepsza byłaby jako produkt samodzielny. Ale trudno – w ramach walki z wewnętrznym wrogiem Imperium bohaterowie zostają wysłani do Kislevu. Gdzie stawią czoło trzem scenariuszom – i każdy jeden jest bardziej nieortodoksyjny od pozostałych.
W pierwszym scenariuszu nasi bohaterowie będą paktować z istotami pochodzącymi wprost z rosyjskich bajek, przeniesionych na grunt Kislevu, by na końcu bić się z chaotystami (chociaż jedna rzecz kanoniczna).
W drugim czeka ich spotkanie z przedstawicielami państwa zielonoskórych (Hegemonii Hobgoblinów) i to spotkanie gadane! Bezkrwawe. Bohaterowie rozwiążą też problem dobrego licza – krasnoluda ożywiającego zombie z miłości.
W trzecim natomiast bohaterowie spotykają się z pozytywnym kultem bogów chaosu – Zuvassina i Necoho (znasz ich przecież, prawda?). Bohaterowie, być może, utną sobie pogawędkę z jednym z tych bogów, który jako patron ateistów, odrzucający istnienie istot boskich, staje się postacią komiczną.
Kult ma swoje miasteczko, po którym snują się niegroźne zombie jako służba. A za wszystkim stoi nieśmiertelny licz elf, w ciele miłej starszej pani, która zamiast kotka hoduje sobie smoka - miniaturkę. Elfa nie da się pokonać. Nie, bo nie. Nawet wielki Cthulhu miał statystyki, elf nie ma.

Jak zatem widzisz, scenariusze powinny powodować rwanie włosów z głowy przez Warhammerowego ortodoksa. Ja nie rwę, bo to są całkiem fajne scenariusze, tylko nie dla każdego. Pierwszy prowadziłem parokrotnie i za każdym razem wychodził fajnie. Dwójki nie ruszałem (nie podobała mi się, chociaż skonstruowana jest dobrze, po prostu nie mój gust). Trójka jest nawet fajna, ma w sobie dużo dwuznaczności – czy jeśli zwalczasz chaos chaosem, to robisz dobrze? Czy mogłeś zwrócić się do Zuvassina, skoro Taal Cię opuścił? Ja lubię takie szarości.
Ale nie lubię niepokonanych NPCów, którym nie da się nastukać „bo nie”. Zwłaszcza, ze to nie jest nikt, kto powróci w dalszym ciągu kampanii. Syndrom ulubionego NPCa, który epatuje fajnością na kilometr jest tu bardzo widoczny.

Imperium w płomieniach - prowadziłem raz, wyszło całkiem fajnie, ale teraz bym już nie poprowadził.
Tradycyjnie już połączenie z poprzednimi scenariuszami kampanii jest żadne.
Autorzy po raz kolejny pokazują, że lekce sobie ważą utarty obraz Warhammera. Zaczynają od ubicia Karla Franza (który w WFB żyje do dziś), następnie rzucają Imperium w odmęty wojny domowej o charakterze religijnym. Sigmaryci na Ulrykan. W końcu!

Jednakowoż nasi bohaterowie mogą zapobiec rzezi! Wystarczy (bagatela), że odnajdą młot Sigmara. I robią to, choć czeka ich heroiczna podróż. Na ich drodze staną kultyści, potwory, ożywieńcy, zielonoskórzy, bestie chaosu – a to tylko wierzchołek góry lodowej. Bohaterowie spotkają smoka, ale to też mało. Spotkają też Sigmara – osobiście, będą podróżować na pegazach i odnajdą chodzącego po ziemi potomka Sigmara, którego wyniosą do godności cesarza. I będzie demon na końcu.
Mówiłem już, że teraz bym nie poprowadził?
W sumie to przygoda drogi z jednym lochem na końcu. Dużym. Loch mnie trochę wynudził – muszę to przyznać. Podróż też jest monotonna, bo większość spotkań po drodze, to walki z kolejnymi przeciwnikami.
Jedyne co mi się w Imperium w Płomieniach wybitnie podobało to bitwa pod Wolfsburgiem i objawienie następcy tronu. Jednak fragment ten chyba nie zrobił furory, bo oficjalne źródła do bitewniaka, czy późniejsze dodatki i edycje WFRP zupełnie zignorowały te wydarzenia.

Okej, moi drodzy, na tym zakończymy kwestię pierdycji Warhammera. Mam, co prawda, jeszcze niektóe z kamieni zagłady na półeczce, ale nie wszystkie. Zresztą... i tak ich nie prowadziłem. Myślę, że w naszych badaniach archeo-nielogicznych zajmiemy się pokładami nieco wyższymi i przejdziemy do edycji II. A co po niej? Pewnie Legenda 5 Kręgów albo Deadlands.